بی شک یکی از بزرگترین اجتماعات، آیین ها و مراسم که در طول سال در ایران برگزار می شود، آیین و مراسم محرم است.
پایگاه خبری سنگ نوشته، یادداشت- این آیین ها و مراسم که متاثر از واقعه کربلا و عمق ظلم و ستم روا شده به خاندان اهل بیت در تاریخ بوده هر ساله با رنگ و بویی خاص در لرستان و خرم آباد انجام می شود. رسم تراش عباس، چهل منبر و در گل افتادن وجه تمایز این آیین ها در خرم آباد بوده که برگزاری آن به شیوه این شهر نه تنها استان های همجوار بلکه در کشور منحصر به فرد است. مجموع این آیین ها به علت آنچه پیش تر گفته شد به شماره ۵۳ در فهرست آثار ناملموس به ثبت رسیده که در ادامه به صورت مختصر بدان پرداخته خواهد شد.
رسم تراش عباس
در سال های نه چندان دور هفتمین روز از ماه محرم معروف به تراش عباس بوده است. در این روز افراد مسن با جمع شدن در حمام های قدیمی شهر به یاد حضرت ابوالفضل العباس و با خواندن اشعاری در منقبت آن حضرت قسمت جلویی موی سر خود را می تراشیدند. این رسم در طی سال های گذشته کمرنگ و در حال حاضر در خرم آباد اجرا نمی شود.
رسم چهل منبر
روز تاسوعای حسینی در خرم آباد اوج عزاداری زنان خرم آبادی است. در این روز زنان لر به یاد حضرت زینب (س) با رو بند و نقابی و پای برهنه در حالی که روزه سکوت بر لب و عزای حسین (ع) در دل دارند، ۴۰ شمع را در چهل سقاخانه یا خیمه حسینی برای برآورده شدن حاجات خود روشن می کنند. در چهلمین منزلگاه به نیت برآورده شدن حاجات پس از عزاداری یک استکان، لیوان و یا یک حبه قتد گرو برداشته و در صورت برآورده شدن حاجات ۶ تا ۱۸ برابر آن را در تاسوعای سال بعد به صاحب آن منزلگاه هدیه می دهند. این مراسم در قدیم مختص زنان لر بوده که در سال های اخیر مردانی با صورت پوشیده در این مراسم شرکت می کنند. محله باغ دختران خرم آباد یکی از محلاتی است که این رسم به طور پر رنگ در آن دیده می شود.
رسم در گل افتادن
صبح روز دهم ماه محرم با طنین انداز شدن صدای ساز و دهل موسوم به چمرونه یکی از یک رنگ ترین آیین های سوگواری در ایران آغاز می شود. در این روز مردم شهر از هر مسلک و مرامی با هر سطح تحصیلات و درآمدی بدن خود را با گلی که شب قبل با خاک الک شده و گلاب تهیه شده، آغشته می کند و پس از خشک کردن خود با آتش کپه های چوب تا ظهر به عزاداری می پردازند. اتمام این مراسم در ظهر روز عاشورا و همزمان با اذان ظهر توام با طوق اشکس یا شکستن علم بود نوای حزن انگیز ساز و دهل و سوگواران با لباس و بدن های گلی رستاخیزی رمق می زند که یکی از غم انگیزترین مراسم های شیعی را به نمایش می گذارد.
تهیه و تنظیم: امین صفایی زاده
