دنیای مدرنیته امروز با پیچیدگی های خاص بیش از هر زمانی بشریت را با انواع مخاطرات روزمره مواجه کرده است.
پایگاه خبری سنگ نوشته، یادداشت- یکی از عرصه های پرخطر وبشدت تاثیر گذار بر سبک زندگی و سرنوشت مردم که در سبد فرهنگی اجتماعی جامعه قرار دارد و گریز ناپذیر است عرصه اطلاع رسانی با ساز وبرگ هایی به رنگ ها،ابزار،اهداف و سیلقه های مختلف که در مقیاس بالا عرضه می شود. کارشناسان اجتماعی با مطالعه و بررسی محتوای رسانه ها به سادگی متوجه مسائلی می شوند که ریشه در برنامه هایی برای بهره برداری و انحراف از سبک زندگی سالم دارد.به تعبیر دیگر نبرد دولت ها بر سر منافع بیشتر تحمیل به ملت ها می شود با ابزار تبلیغات و رسانه اما هرگز نباید فراموش کرد میدان دار این نبرد فرهنگی خبر نگارانی هستند که بی زره با سلاح قلم و مهمات اندیشه در این کارزار سخت میدان داری می کنند. خبرنگاران تنها سربازانی هستند که می جنگند اینان هرگزبه فکر غنیمت وفتح خاک نیستند تفنگداران عرصه نبرد فرهنگی فرسایشی می میرند اما در راه دفاع از حقوق ملت؟! هفدهم مردادماه روز خبرنگار فرصتی است تا دگربار از تلاش های شبانه روزی و خستگی ناپذیر این قشر فهیم در راستای احقاق حقوق عامه قدردانی شودو با واکاوی شرایط اجتماعی و مشکلات خاص این حوزه لایه هایی از نارسایی های این حرفه پر مخاطره را بیان نمود شاید مدیران مرتبط گامی در حمایت و توسعه این مهارت مهم زندگی بر دارند.
خبرنگاری آوردگاه سخت اجتماعی
زندگی اجتماعی افراد تابعی از شرایط اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی وسیاسی حاکم است.خبرنگار به عنوان یک عضو اجتماع نقش اجتماعی مهمی بر عهده دارد که نسبت به سایر مشاغل و حرف پیچیده،دلهره آور،تنش زا،حساس،تاثیرگذار وآسیب پذیر است.آوردگاه امروز اجتماعی که مرزهای اخلاقی قدری در آن نادیده گرفته شده و اغلب هنجارهای اجتماعی در دو بخش دولتی و عمومی تابع منافع فردی شده و کنش گری یک خبرنگار بر خلاف منافع صاحبان ثروت و قدرت تبعات سنگینی به بار آورد.خبرنگاران در ساختار اجتماعی از لحاظ وابستگی به سه گروه را نمایندگی می کنند خبرنگاران حاکمیتی،خبرنگاران جریان های سیاسی اجتماعی اقتصادی ذی نفوذ در ساختار حاکمیت و گروه سوم خبرنگاران مستقل هر یک با تلاش بی وقفه راهبردهای اساسی و برنامه های مدیران مافوق را پیش می برند و در نبردی سخت در پی انسجام اجتماعی و اعتماد عمومی دو طرفه بین حاکمیت و مردم هستند.اما خبرنگاران در هر طیفی وظیفه ای بس سنگین دربرابر تکانه های اجتماعی دارند و نارسایی ها را انعکاس می دهند واینجا همان آوردگاه اجتماعی است که لایه های قدرت در مقابل خبرنگاران می ایستند و می جنگند برای بقا و توجیه گری؟!
خبرنگار پل ارتباط جامعه
افکار عمومی در اقصی نقاط جهان به رسانه های گروهی معطوف است.ساختار اجتماعی جوامع در گرو عوامل متعددی است که بدون شک آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بخش مهمی از این عوامل محسوب می شود.رسانه ها امروز در شکل گیری افکار عمومی و پرداختن به دغدغه های اجتماع اهمیت راهبردی دارند و پایه اصلی رسانه، خبرنگار است، پلی برای اطلاع رسانی و آگاه سازی در زمینه : سیاستگذاران و جامعه نسبت به یکدیگر،حوادث ،رویدادها،اتفاقات،نارسائیهای اجتماعی است و این نقش خبرنگار در حوزه اجتماع تنها واسطه گری نیست بلکه کارکردهای مهم یک خبرنگار در خط مقدم رسانه تحول آفرینی و شفاف سازی است.
خبرنگار روایت گر تاریخ
جهان امروز دهکده کوچک شیشه ایی است که لحظه لحظه آن قابلیت روایت دارد.روایتی که هر کس به زعم خود ثبت نماید اما روایت گری خبرنگاران بخشی از تاریخ را برای آیندگان رقم می زند.حتی اگر ساختار اجتماعی اجازه ظهور این روایتگری را ندهد بازهم قلم وقدم خبرنگار است که می نویسد و ترسیم می کند جامعه امروز را با تمام خوبی ها و بدی هایش،فرصت ها و تهدیدهایش،شادی و غم،بیماری و سلامت و هر آنچه جامعه به سادگی از کنارش عبور می کند.کد هایی برای تاریخ آینده هستند تا پژوهشگران با مطالعه آثار خبرنگاران به نظاره بنشینند.
خبرنگار و مطالبه گری
خبرنگاری از جمله مشاغل پر خطر دنیا محسوب می گردد گزارشگران رادیویی و تلویزیونی، خبرگزاری ها، سایت های خبری، روزنامه نگاران، دبیران و سر دبیران، تصویربرداران خبری به عنوان خبرنگار با سختی ها و دلهره مشکلات اجتماعی را مورد بررسی قرار می دهد و به بررسی واقعیت های تلخ جامعه می پردازد، مسائل و نیازهای جامعه را درک می نماید و برای انتشار این اخبار خبرنگار خود را مسئول می داند، خبرنگار مطالبه گر نیازهای جامعه می باشد دقت و توجه به این شغل مورد نیاز جامعه می باشد و هیچ کدام از اقشار جامعه نمی توانند همانند خبرنگار صدای مردم را به گوش دیگران برسانند. یک خبرنگار چنان در زمینه مسائل و رویدادهای اجتماع مطالبه گر است، در یک نگاه کلی ابزار مورد نیاز یک خبر نگار تنها یک کاغذ و قلم است در صورتی که همین ابزار بسیار کوچک می تواند موجب تحولی عظیم شود.
چالش های خبرنگاری
رشد و توسعه روز افزون شبکه های اجتماعی و تبادل اطلاعات در بستر وب همپای افزایش بی رویه مطبوعات،هفته نامه ها،روزنامه و نشریات تخصصی با ورود افراد چند شغله به عناوین روزنامه نگار،خبرنگار،سردبیر و مدیر مسئول در شرایط کنونی کشور مهمترین چالش حرفه ایی خبرنگاران شاغل در این رشته است.از طرفی خبرنگاران متولی و حمایت گر دولتی نداشته و اگر هم اندک حمایتی از سوی وزارت ارشاد می شود نا کافی و تامین کننده حداقل های زندگی نمی باشد.از طرفی رسانه های خصوصی که امروز حجم وسیعی از خبرنگاران را به خدمت گرفته اند چنان از نظر اقتصادی ضعیف هستند که مجبور به وابستگی به اقتصاد اداری و مدیران سفارشی با کلید واژه رپرتاژ نویسی می شوند تا هزینه چاپ و امورات خبرنگاران را مدیریت کنند!! آفتی سخت که مانع نقد و استقلال حرفه ایی خبرنگاران شده است.خبرنگاران دولتی و وابسته به مراکز حاکمیتی نیز تنها در چارچوب تعریف شده سازمانی با سخت گیری مسئولان ارشد سمت و سوی گزارشات و درجه حرارت آنرا تنظیم می کنند؟؟ در چنین شرایطی خبرنگار مستقل و حرفه ایی به سختی مراحل تکامل و رشد اداری را در مراکز دولتی خبری طی خواهد کرد چرا که ترفیع در چنین ساختاری تابعی از جریانات سیاسی و قدرتمندی است که توسط دولتمردان کنترل می شود.
لرستان مهد خبرنگاران حرفه ای
اگر چه هفدهم مردادماه روز خبرنگار به یاد شهید محمود صارمی خبرنگاری از خطئه دلاور خیز لرستان در تقویم کشور به ثبت رسیده و این استان از دیر باز شاهد حضور خبرنگاران حرفه ایی و توانمند بوده اما با بررسی فعالیت خبرنگاران از گذشته تا کنون باید اذعان داشت لرستان بیش از هر زمان دیگر جولانگاه خبرنگاران توانمندی است که دل در گرو توسعه و پیشرفت استان و کشور دارند.حجم انبوهی از گزارشات،اخبار،تحلیل،مقاله،عکس،توئیت از مسائل استان و توام با آن بیان توانمندی های فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی سبب شده تا خبرنگاران استان کارنامه موفقی در ثبت وقایع،حوادث،رویدادها و … را داشته باشند از طرفی خبرنگاران آگاه و توانمند در غیاب توانایی دستگاه های نظارتی و ضعف در کنترل فرآیندهای خدمت رسانی شجاعانه انتقادات و نارسایی های حوزه های مختلف را بیان اگر چه مقاومت و عدم پاسخگویی به علت نا کارآمدی سیستم نظارتی هنجار مدیران شده اما خبرنگار می نویسد تا رسالتش را تکمیل کند با قلم های ماند گار و گام های استوار….
بهنام فروتن نیا
پژوهشگر،تحلیلگر و نویسنده اجتماعی