پل تاریخی کشکان واقع در شهرستان چگنی استان لرستان بر روی رودخانهای به همین نام و در مسیر راه باستانی شاپورخواست به طرهان احداث شده و در متون تاریخی از آن بهعنوان کژکی یاد شده است.
پایگاه خبری سنگ نوشته، مصاحبه – باستان شناسان به پل کشکان لقب مادر پلهای تاریخی ایران را دادهاند، این پل طولانیترین و عظیمترین پل در ایران محسوب میشود، به طوری که طول آن ۳۲۵ متر و ارتفاع آن نیز ۱۵ متر بوده و از سنگهای بسیار حجیم و تراشخورده برای ساخت آن استفاده شده است.
کتیبه پل تاریخی کشکان حدود یک قرن پیش از بدنه این پل سقوط کرده و هماکنون در قلعه فلکالافلاک خرمآباد نگهداری میشود، اما ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان با توجه به نسخه اصلی کتیبه پل کشکان که از جنس خود سنگهای این پل تاریخی بوده را بهصورت کپی ساخته و بر روی پل نصب کرده است.
مواد و مصالح این بنای سترگ از سنگ، گچ و آجر تشکیل شده و در کنار این اثر ماندگار بقایای سه پل دیگر از دورههای گذشته وجود دارد که با مشخصات پلهای ساسانی قابل مقایسه هستند.
پل تاریخی کشکان با شماره ۳۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید است.
خطر سیلاب در کمین آثار تاریخی لرستان
بیش از سه سال از وقوع سیلاب میگذرد و همچنان کشکان به عنوان مادر پلهای تاریخی ایران به دلیل کمبود اعتبار برای مرمت، در هراس و خطر وقوع سیلابی دیگر است. آثار تاریخی و بناهای کهن لرستان از گزند سیل مهیب سال ۹۸ در امان نماندند و خسارات متعددی به بناهای تاریخی از پلهای هزار ساله گرفته تا خانههای تاریخی وارد شد. در مجموع بیش از صد بنای تاریخی لرستان تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و آسیبهایی به آنها وارد شد که نیازمند مرمت و استحکامبخشی اساسی هستند. بیشترین خسارت سیلاب متوجه بسترها، پایهها و اتصال بستر و پایهها در پلهای تاریخی لرستان بود، به طوری که یکی از پایههای پل تاریخی کشکان در آب غوطه ور شد و آب آن را با خود برد و به پل پاییندستی برخورد کرد که موجب خسارت به پل این شد و پایه اصلی آن نیز ۱۳ درجه کج شد.
بناهای تاریخی لرستان بعد از وقوع سیلاب همچنان حال و روز خوبی ندارند و هنوز کار مرمت این بناها بعد از سیلاب به طور کامل انجام نشده است، این در حالیست که صورت بارشهای شدید در فصل بارندگی باید باز هم منتظر اتفاقات ناگوار برای پیکر نیمه جان این بناهای تاریخی لرستان باشیم.
لزوم تخصیص اعتبار برای رفع خطر از پل تاریخی کشکان
در همین راستا عطا حسنپور مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: به منظور حفاظت از پل تاریخی و ارزشمند کشکان، فصل سوم مرمت و استحکامبخشی آن انجام شد.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان عنوان کرد: پل تاریخی کشکان به عنوان مادر پلهای تاریخی ایران یکی از بناهای ارزشمند دوره ساسانیان به شمار میرود و حفاظت از آن در اولویت این ادارهکل قرار دارد که در این راستا، اجرای هزار متر مکعب استحکامبخشی در بستر پل بر اساس اصول و منشور بینالمللی صورت گرفته است.
او با بیان اینکه برای اجرای عملیات استحکامبخشی پل تاریخی کشکان امسال ۱۰ میلیارد ریال هزینه شده است، بیان داشت: تمام مرمت صورتگرفته به صورت برگشتپذیر انجام شده است.
حسنپور بیان کرد: در بازدید نماینده پایگاههای تاریخی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مشکلات و آسیبهای پل تاریخی کشکان مطرح شد تا نسبت به رفع آنها به منظور حفاظت از این اثر ماندگار تصمیمگیری شود.
او در پایان تاکید کرد: با توجه به فصل بارندگی و احتمال جاری شدن سیلهای فصلی و همچنین قرار گرفتن این پل تاریخی در مسیر رودخانه کشکان، به منظور اجرای عملیات ضروری و رفع خطر و انجام سازه نگهبان و کلافکشی دوره پایه برای جلوگیری از ریزش احتمالی، نیازمند ۳۰ میلیارد ریال اعتبار هستیم.