خانه تاریخی رحمتی ،خانه ای که فقط نام تاریخ را یدک می کشد! یکی از جاذبههای طبیعی، تاریخی و بکر استان لرستان و کم نظیر در سطح کشور، سراب هنام و خانه تاریخی رحمتی در شهرستان سلسله است، سراب و اثر تاریخی بینظیری که به دلیل موقعیت خاص و چشماندازی زیبا هر ساله گردشگران بسیاری را برای بازدید به این منطقه میکشاند.
سید احمد موسوی- اما آنچه باعث متفاوت بودن این سراب با سایر سرابهای استان شده، سرچشمه گرفتن آن از دل بنایی تاریخی به نام خانه رحمتی است،خانه ای تاریخی که در سال ۱۳۲۰ و در دوران پهلوی اول توسط شخصی بنام مردان رحمتی ساخته شده و به همین دلیل این بنای تاریخی خانه رحمتی نام گرفته است.
مساحت این بنای ارزشمند در حدود ۳۰۰ متر مربع بوده و گویا توسط دو معمار الشتری با مصالحی از سنگ و چوب ساخته شده ، این اثر در سال ۱۳۸۵ از طرف مالک آن به اداره کل میراث فرهنگی استان واگذارشده و با شماره ۱۶۰۷۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
تخریب آثار در اثر بی توجهی
با وجود پتانسیل های بسیار زیاد در لرستان از حیث میراث ارزشمند تاریخی و طبیعی، اما تاکنون آنگونه که شایسته و بایسته بوده ، احیا و مرمت این آثار مورد توجه مسئولان قرار نگرفته و رفته رفته گردشگران در مرور روزها و سالها شاهد تخریب و بلا استفاده ماندن آنها هستند.
متأسفانه خانه تاریخی رحمتی در سلسله که ۷۸ سال پیش ساخته شد و محل سکونت خانواده ای سرشناس بوده درگذر زمان و به علت اهمیت ندادن به آن و بی توجهی مسئولان متولی تا حدودی مورد تخریب قرار گرفته و از آنجاییکه می توانست به یکی از موزه های تاریخی استان در دسترس عموم مردم قرار گیرد و به یک قطب گردشگر پذیر مبدل گردد و از طرفی کسب درآمد از آن شود اما مردم متاسفانه سالهاست با درهای بسته آن مواجه هستند و قفلی نامبارک بر سردرب آن نصب شده و خودنمایی می کند .
خانه ای که فقط نام تاریخ را یدک می کشد
از پشت بام این خانه به داخل حیاط آن که خیره می شویم شاید اگر بگوییم خانه تاریخی رحمتی فقط نام تاریخ را به یدک می کشد گزاف نگفته ایم چرا که تخریب برخی از قسمتها، تجمیع زباله ها و انواع نخاله های ساختمانی ،قلب هر بازدیدکننده ای را به درد می آورد
به حاشیه راندن و به فراموشی سپردن خانه رحمتی در حالیست که سازمان میراث فرهنگی لرستان تنها اقدامی که برای آن انجام داده نصب تابلویی کوچک و معقر بر سردرب این خانه مبنی بر ثبت آن در آثار ملی کشور و تعلق آن به سازمان میراث فرهنگی استان است.
این خانه در حال حاضر به استحکامبخشی ، مرمت دیوارها و بازسازی کلی نیاز دارد تا با دایر کردن موزه و یا کاربری خاص خود و تعیین تکلیف حریم قانونی آن به وظایف قانونی و اخلاقی خود در قبال آثار باستانی عمل نموده باشیم تا در دسترس عموم مردم قرار گیرد اما شاید اگر دیر انجام شود در آینده شاهد تخریب و از بین رفتن آن باشیم.
عدم درک قدمت چندین هزار ساله آثار تاریخی استان
با نگاهی به برخورد متولیان این میراث ارزشمند، با خود می گوییم براستی مسئولین مرمت و نگهداری اینگونه آثار یا تجربه یا تخصصی در این زمینه ندارند و یا اینکه به درک قدمت چندین هزار ساله لرستان و آثار کهن آن نرسیدند و دغدغه ای در این زمینه برای خود ایجاد ننمودند! و اگر غیر از این باشد در این همه سال تاکنون این بنای تاریخی می بایست مرمت، احیا و پذیرای گردشگران از نقاط مختلف کشور و حتی خارج کشور باشد.
با خود زمزمه می کنیم آیا این اثر اگر در اصفهان،همدان یا یزد بود این چنین بی توجهی به آن می شد یا به موزه ای خاص تبدیل می شد و از آن کسب درآمد می گردید؟
معاون سازمان میراث فرهنگی در این خصوص گفت : خانه رحمتی یک ملک تاریخی در الشتر است که مالک آن خانواده رحمتی می باشد و در سال ۸۵ به ثبت ملی رسیده است.
زهرا بهاروند ادامه داد: این خانه طبق تفاهم نامه با مالک قرار بود بصورت مشارکتی با سازمان میراث فرهنگی بازسازی و مرمت شود اما مالک تاکنون در زمینه بازسازی مشارکتی با سازمان نداشته است و هزینه ای در این خصوص صرف نکردند.
بهاروند در ادامه اضافه کرد: سازمان میراث فرهنگی استان تاکنون سه فصل در راستای مرمت و احیای این اثر هزینه نموده و در تلاشیم با جذب اعتباری دیگر کار مرمت آن را ادامه دهیم.
معاون میراث فرهنگی استان در پایان با بیان اینکه بدنبال تملک این اثر تاریخی هستیم اظهار کرد: در سال جاری پیشنهاد اعتبار بازسازی و مرمت و همچنین پیشنهاد خرید و تملک قطعی خانه رحمتی را داده ایم و در صورتیکه اعتبار موردنیاز جهت خرید و بازسازی مورد موافقت سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گیرد و تخصیص یابد نسبت به احیای و بازسازی کلی آن اقدام خواهیم نمود.
بی اثر بودن اقدامات مقطعی
با اقدامات مقطعی نمی توان شاهد احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی بود نارضایتی بحق مردم استان در عدم رسیدگی به وضعیت خانه رحمتی و دهها مورد از این دست را بایستی پاسخ داد چرا که تاریخ هر مردمی بخشی از هویت و شناسنامه مردم است که حفظ و نگهداری از هویت ضرورت هر جامعه ای است اما به هر دلیلی متولیان، نگهداری از هویت های تاریخی لرستان را جدی نمی گیرند.
بهرحال باتوجه به شرایط خاص خانه رحمتی و قرارگرفتن در کنار سراب زیبای هنام و مراجعه زیاد گردشگران و مسافران آن منطقه، ضرورت بازسازی سریع و ویژه و ایجاد موزه، صنایع دستی و بازدید مردم از فضای داخل خانه بصورت دائمی یک اولویت باید باشد که امیدواریم روند موجود احیا و نگهداری از اماکن تاریخی استان که راضی کننده نیست تغییر یاید و شاهد نگهداری آثار تاریخی و باستانی لرستان در حد و اندازه قدمت آنها باشیم.
