انقلاب اسلامی ایران در حالی چهل سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته است که منشاء بیم‌ها و امیدهایی در دنیا امروز است. بیم و ترس برای دشمنان این انقلاب که عموماً از زیاده خواهان و مستکبران هستند و امید برای مستضعفین ، حق طلبان و حقیقت جویان دنیا.
پایگاه خبری سنگ نوشته، دکتر محمد آریانپور- انقلاب اسلامی ایران در حالی چهل سال از عمر خویش را پشت سر گذاشته است که منشاء بیم‌ها و امیدهایی در دنیا امروز است. بیم و ترس برای دشمنان این انقلاب که عموماً از زیاده خواهان و مستکبران هستند و امید برای مستضعفین ، حق طلبان و حقیقت جویان دنیا.
انقلاب اسلامی طی چهل سال از پیروزی تا به امروز، علاوه بر ایجاد اصلاحات اساسی و تغییر و تحولات بنیادین و زیر بنایی در عرصه داخلی کشور، منشاء تحولات ارزشمند و بی نظیری نیز در عرصه های خارجی و در سطح بین المللی بوده است. انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ در شرایطی رقم خورد که صاحبنظران و نظریه پردازان بزرگ دنیا تحت تاثیر مکاتبی چون پوزیتیویستم ، رئالیسم و… پایان عصر تاثیر دین در زندگی بشر و سرنوشت جوامع را اعلام کرده بودند .
وقوع انقلابی با بن مایه تفکرات اسلامی و شیعی در شرایط آنروز دنیا، نگاه اندیشمندان و نظریه پردازان جهان به موضوع دین و نقش و نفوذ اندیشه های دینی در امورات دنیای معاصر را تغییر داد.
تثبیت و تداوم انقلاب در پس بحران ها و کوران حوادثی سهمگین شامل ترور شخصیت های انقلابی ،تحمیل جنگ هشت ساله ،کودتا ،حمله نظامی، توطئه، تحریم ، تهدید و هرآنچه به ذهن دشمنان رسیده و از دستشان برآمده به شکل ها و روش های گوناگون از جمله انواع جنگ های سخت و نرم در عرصه های نظامی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی ، روانی و… با رهبری های بنیانگذار راحل عظیم الشأن انقلاب اسلامی و پس از آن هدایت ها و راهبری های رهبر معظم انقلاب اسلامی با موفقیت انجام و ادامه یافت تا اینکه امروز ما در آستانه چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب و آغاز دهه پنجم، مجال و فرصتی بیابیم تا با در نظر داشتن آرمان های بلند و اهداف والای این انقلاب ، عملکرد خویش را مورد بازنگری قرار دهیم که در چه مرحله‌ای قرار داریم و در کجای نمودار ترسیم شده توسط امام راحل و رهبری معظم قرارگرفته ایم .
با اقرار به اینکه برشماری و یادآوری آثار و ثمرات انقلاب اسلامی در عرصه های داخلی و خارجی از فرصت و توان اندک نگارنده خارج و مجال مناسب و فرصت کافی می طلبد، امید آن دارد که توسط افراد صاحبنظر و مراجع آگاه و متعهد و متخصص با ارایه آمار و استنادات کافی این مهم به انجام رسیده و در این زمینه روشنگری و اطلاع رسانی لازم صورت پذیرد.
آنچه در این مجال قصد پرداختن به آن می رود پرداختن به یکی از مهمترین موضوعات ومباحث روز انقلاب اسلامی و امروز کشور است و این موضوع چیزی نیست جز مسئله مدیریت و اداره امور جامعه و در یک کلام کلی ویژگیهای مدیران و مسئولان تراز انقلاب اسلامی است.
طبیعی ست که انقلابی با ویژگی های منحصر به فرد با اهدافی متعالی و آرمان های بلند لزوماً ساختار، ارکان و عناصر ویژه و شیوه‌ها و روش‌های مخصوص به خود دارد که همه این ها بایستی در تراز اهداف والا و آرمانهای بلندش باشد .
لذا مدیران ، مسئولان ، دست‌اندرکاران و کارگزاران امور در این انقلاب، بایستی شرایط و ویژگی هایی داشته باشند که آنها را از هم رده های خود در سایر نظام‌های دنیا ممتاز نماید به گونه ای که با روح انقلاب و آرمانهای بلندش همخوانی و هماهنگی داشته باشند.
برای پرداختن به ویژگی ها و شاخص های مدیران و مسئولان تراز انقلاب اسلامی لازم است به یک نکته مهم اشاره شود تا با توجه به این نکته اهمیت موضوع مشخص گردد.
مقام معظم رهبری در سخنرانی تاریخ ۲۴ مهرماه سال ۹۰ در جمع دانشگاهیان و دانشجویان استان کرمانشاه مراحل و مقاطع انقلاب اسلامی ایران را به ۵ مرحله تقسیم نمودند. در این تقسیم بندی مرحله اول انقلاب از نظر معظم له شامل شکل گیری مبارزات انقلابی علیه رژیم شاه و به پیروزی انقلاب در بهمن ماه ۵۷ است. مرحله دوم انقلاب مرحله شکل گیری نظام اسلامی است که این مرحله پس از انقلاب با تشکیل نظام سیاسی- الهی جمهوری اسلامی یا نظامی بر معیار مردم‌سالاری دینی در ایران تحقق یافت که در نوع خود در دنیا بی نظیر و حاصل پویایی فقه سیاسی اسلام شیعی و پاسخگویی به مسایل زمان است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی مرحله سوم یا مقطع سوم انقلاب را مرحله دولت‌سازی عنوان می‌کنند و می‌فرمایند امروز ما در مرحله سوم یا دولت سازی هستیم( که در این زمینه در ادامه توضیحاتی ارایه خواهد شد)
پس از این مراحل دو مرحله دیگر از انقلاب باقی مانده که انشاءالله با عنایات خداوند و همت و انسجام و همکاری همگانی یکی پس از دیگری تحقق خواهند یافت. این دو مرحله که مقطع چهارم و پنجم هستند مقطع شکل گیری جامعه اسلامی و کشور اسلامی است در نوبت چهارم و نهایتا( مرحله پنجم) یا مرحله تکامل انقلاب اسلامی مرحله تشکیل امت اسلامی و تمدن سازی اسلامی است که انشالله به ظهور حضرت ولی عصر (عج) متصل خواهد گردید.
با این مقدمه درمی‌یابیم که انقلاب اسلامی که در سال ۵۷ آغاز و به پیروزی اولیه رسیده است با گذشت چهل سال از عمر خویش و با تمام دستاوردهایش همچنان در راه تحقق اهداف و آرمانهایش پیروز مندانه به پیش میرود و روح این انقلاب امروزه در همه جای دنیا در گذر زمان جاری است همانگونه که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران طی دوران ۴۰ساله عمر خویش اظهار داشتند که این راه طی شده فقط قطعه ای از مسیر افتخارآمیز به سوی آرمانهای بلند نظام جمهوری اسلامی است و همه موظف به پایداری و تلاش برای تحقق آنها هستیم.
ایهاالحال همان گونه که ذکر شد امروزه ما در مرحله دولت‌سازی قرار گرفته‌ایم و لازم است دولت اسلامی متشکل از عناصر انسانی و افرادی در تراز آرمانهای انقلاب اسلامی مسئولیت ها را به دست گرفته و در مصادر امور قرار گیرند.
حال جای این سوال است که آن مدیر مسئول و کارگزار دولت اسلامی بایستی چه ویژگی هایی داشته باشد و بیان دیگر شاخصه ها و ویژگیهای مدیران تراز انقلاب اسلامی چیست؟
۱-داشتن روحیه خدمتگزاری و خدمت رسانی به مردم
از آنجا که در نظام جمهوری اسلامی مردم ولی نعمتان انقلاب اند و فلسفه تشکیل دولت ارائه خدمت به مردم و تکریم آنان است لذا مدیر تراز انقلاب اسلامی مدیری است که برآیند و خروجی نهایی عملکرد او خدمت به مردم است بدون توجه به کیستی و چیستی قومیت و طایفه، زبان، نژاد،شیوه تفکر و نوع سلیقه و گرایش آنها. کارگزار و مدیر تراز انقلاب اسلامی مردم را صاحب انقلاب میداند و خود را خدمتگزار آنان . لذا روش و شیوه عملکرد او برادرانه و دلسوزانه وخدمتگزاریست. افرادی که از فرصت مدیریت و مسئولیت برای خدمت به عامه مردم استفاده نمی‌کنند و یا فرصت مسئولیت و مدیریت را صرفاً در راستای منافع خویش ویا برای رساندن منفعت به گروه یا طیف خاصی از افراد مورد استفاده قرار میدهند را نباید مدیر در تراز انقلاب اسلامی دانست.این مسئله نکته مهم و نیاز امروز جامعه ماست که همه مسئولین ، مدیران و کارگزاران خدمت‌رسانی به عامه مردم را بدون هیچ گونه قید و بندی در دستور کار خویش قرار داده و به گونه ای عمل نکنند که در مواجهه با خویشان و بستگان و همفکران و همدستان کارگشا و کارآمد و در مقابل مابقی افراد تنگ نظر و سخت گیری بنمایند.
۲- دارای تخصص و کارآمد است.
مدیر تراز انقلاب اسلامی برای خدمت‌رسانی به مردم بایستی به سلاح علم و دانش مرتبط با امورات مجموعه تحت مدیریت خویش مسلح باشد.
طبیعتاً کسی که علم و دانش و تخصص در زمینه ای ندارد ممکن است هر چقدر هم شخصی ارزشمند و دلسوز باشد باز در فرآیند تصمیم گیری و خدمت رسانی به اشتباه بیفتد و نتواند فرآیند ارائه خدمت مطلوب به مردم را به انجام رساند .
چه بسا مدیر یا کارگزاری در سایه عدم علم و تخصص هزینه‌های گزاف بر بیت‌المال تحمیل نماید و یا نادانسته باعث فرصت‌سوزی و به هدر رفتن امکانات و منابع شود از این رو آنچه مهم است این است که مدیران بالادستی لزوما در انتخاب مدیران و مسئولین رده پایین‌تر به تخصص علم و دانش آنها توجه داشته باشند تا خدای نکرده در اثر انتصاب افراد فاقد تخصص، انقلاب، نظام، کشور و مردم دچار خسران و زیان نشوند.
۳- متعهد و وظیفه شناس است.
مدیر تراز انقلاب اسلامی دارای روحیه مسئولیت پذیری است متعهد به مردم و انقلاب است و وظایفش را در این راستا به خوبی می شناسد و به آنها عمل می کند. چنین مدیر و کارگزاری دلسوزانه و با تمام توان می‌کوشد تا ثمره عملکردش در نهایت منتج به خدمت به مردم و اعتلای کشور و پیشبرد اهداف انقلاب شود. ذکر این نکته خالی از فایده نیست که خدمت به مردم و خدمت به نظام و انقلاب دو روی یک سکه کند، چرا که با خدمت به مردم می توان پشتوانه ها و پشتیبانان نظام و انقلاب را دلگرم و امیدوار نمود. جذب حداکثری فقط با خدمت بی منت به عامه مردم ممکن است ،ایجاد ناامیدی و نارضایتی در بین عامه مردم و قرار دادن فرصت خدمت در راستای منافع گروه و افراد خاص به هر دلیل و به هر نحو ممکن طبیعتاً ضربه زدن به پایه های نظام و انقلاب است و همه مسئولین مخصوصاً مسئولین فرادستی بایستی به این مسئله توجه نمایند تا ضمن توجه به عامه مردم ، در انتصاب افراد برای مسئولیت های رده های پایین تر اشخاصی را انتخاب کنند که به این مهم توجه داشته باشد.
انقلاب اسلامی در حال حاضر پس از گذراندن دو دوره مهم از حیات خویش شامل ۱- پیروزی انقلاب و۲- تشکیل نظام سیاسی اسلامی امروزه در مرحله سوم از حرکت خویش یعنی مرحله« شکل گیری دولت اسلامی» است.
امروزه در مرحله سوم از حرکت خویش یعنی مرحله« شکل گیری دولت اسلامی» است تا پس از آن انشاالله در مراحل بعدی (چهارم) مرحله تحقق جامعه اسلامی و نهایتا (مرحله پنجم) یا آخرین مرحله که تشکیل امت اسلامی است به آرمانهای بلند خویش جامه ی عمل بپوشاند .
طبیعتاً آنچه در حال حاضر یعنی در مرحله سوم انقلاب (دوران شکل گیری دولت اسلامی) مهم است قرار گرفتن افراد و اشخاصی بر مصادر امور مسئولیت‌ها و مناصب دولتی است که با معیارها و آرمانهای بلند انقلاب اسلامی همگونی و همخوانی داشته باشند و لذا سوال اصلی طرح شده در این نوشتار که پیرامون آن قلمفرسایی صورت گرفته پاسخ دادن به این سوال است که *ویژگی های مدیران و کارگزاران تراز انقلاب اسلامی چیست؟* در قسمت اول این نوشتار برای پاسخ به این سوال به سه ویژگی مهم اشاره شد که این سه ویژگی شامل :
۱-داشتن روحیه خدمتگذاری وخدمت به عامه مردم نه به شخص گروه طایفه و افرادی خاص
۲- مسلح بودن به دانش ، علم و تخصص لازم برای مدیریت در منصب واگذار شده در راستای بازدهی و کارآمدی
۳-داشتن تعهد و تعلق خاطر به مردم ، نظام و انقلاب وظیفه شناسی در قبال این سه فاکتور .
* در این قسمت ادامه این ویژگی‌ها را پی می‌گیریم:
۴ -استقلال و اتکای به شایستگی های خویش
مدیر تراز انقلاب اسلامی مدیریتی مستقل و متکی به شایستگی‌ها و توانمندی‌های خویش است، یعنی مدیری وابسته و آویزان نیست.
چنین مدیری چون در ذات خویش توانمندی ،صلاحیت و شایستگی دارد ، اتفاقاً اتکایش در اداره امور پس از توکل بر خداوند بر همین فاکتور هاست و متوجه است که در فرآیند مدیریت و در مواجهه با مسائل و مشکلات همین توانمندی ها و شایستگی های اوست که باعث افزایش موفقیت وی شده و او را در عرصه خدمتگزاری و ادای دین به مردم و انقلاب سربلند می کند . لذا با تمام توان هم از این ظرفیت هایش استفاده میکند و هم برای ارتقاء و اعتلای ظرفیت هایش اهتمام دارد و این یک نقطه قوت
برای مدیر و کارگزار انقلاب اسلامی است که همواره می کوشد ظرفیت های مثبت خویش را افزایش دهد و در این فکر است که از لحاظ ظرفیت ها و شایستگی هایش دچار سقوط و نزول نشود. بعلاوه از راه صحیح (توانمندی و شایستگی )به دنبال ارائه خدمت و خدمتگزاری به مردم است و مسئولیت می‌پذیرد.
بلعکس مدیر وابسته و آویزان یا مدیر سفارشی و ساپورت شده توسط افراد و گروه‌های غیر ذیصلاح، راه پیشرفت و ترقی را در تحکیم رشته های ارتباطی خود با حامیانش می بیند و برای حفظ و ارتقای خویش در تقویت آن روابط و آن رشته ها می کوشد. چنین مدیر و کارگزاری تلاش دارد که به هر رشته‌ای که مستحکم تر می پندارد دست یازد شاید از این طریق برای مدیریت خویش ثباتی فراهم کند. مدیر سفارشی و آویزان توان و انرژی خود را صرف راضی نگه داشتن سفارش کنندگان و حامیان می نماید و می کوشد رشته ای که به آن آویزان شده از هم نگسلد. این مدیر وکارگزار چنانچه در راه انجام وظایف محوله تعارضی بین اجرای قانون یا منافع عموم مردم با منافع حامیانش پیش بیاید، برای حفظ خویش و تحکیم رشته‌ای که با آن آویزان است سر بزنگاه قید قانون و منافع عموم را به نفع منافع حامیان و سفارش کنندگان خویش خواهد زد و مصلحت جامعه و عموم را به منافع همدستان و حامیان می فروشد.
کم ندیده‌ایم افرادی که منافع عموم و منافع مردم و انقلاب و نظام را قربانی منافع خویش و یا حامیان خویش نمودند. و لذا چنین متولیانی نه تنها به مردم و نظام خدمت نکرده‌اند بلکه منشأ خیانت هم بوده اند.
۵- مدیر تراز انقلاب اسلامی پاسخگوست و عملکردش شفاف است.
بر اساس آنچه گفته شد مدیر تراز انقلاب اسلامی چون از یک طرف دارای روحیه خدمتگزاری است و از طرف دیگر متعهد و وظیفه شناس است خود را در قبال مردم و قانون پاسخگو میداند و چون پاسخگوست همواره عملکردش از شفافیت برخوردار است.
مدیرانی که همواره رفتار مدیریتی و عملکردشان در هاله ای از ابهام و مجهولیات گرفتار است از شفافیت می ترسند و همواره با پنهانکاری قصد فریب مردم و فرار از پاسخگویی دارند.
اصولاً انسان فریبکار و پنهانکار هدفش قلب واقعیت ها و وارونه جلوه دادن حقایق است.
مدیران شفاف و صادق عملکردشان را هر آن در جلوی چشمان تیزبین مردم می دانند و آمادگی همیشگی برای پاسخگویی و اجرای قانون را دارند .آنها عملادر طول خدمت خویش پاسخگویی و شفافیت را با خود به همراه دارند.
اگر در امور مختلف شفافیت وجود داشته باشد و روند امور برای مردم، قانون و ذینفعان مشخص و معین باشد، زمینه های فساد و رانت از بین خواهد رفت.
رانت ها و انواع فسادها در تاریکی ها و فضاهای مبهم رخ میدهند، جایی که احساس می شود قانون ورود ندارد یا به اندازه کافی شفاف نیست. مدیران تراز انقلاب اسلامی از پنهانکاری و عدم شفافیت پرهیز دارند تا محال بروز و ظهور فسادها و رانت ها از بین برود. لذا شفافیت معنایش تضمین سلامت درامور است و خود محصول و نتیجه حس پاسخگویی و خدمتگزاری ست.
۶- سلامت و پاکدستی
مدیر تراز انقلاب اسلامی از سلامت در رفتار و عملکرد برخوردار است . چون از یک طرف مدیریت و عملکردش شفاف است و در معرض دید عموم قرار دارد و از طرف دیگر متعهد است لذا پاکدست است و عزت نفس دارد . لذا توجه به بیت المال و رعایت حلال و حرام از وجوه مشخصه و بارز مدیران تراز انقلاب اسلامی ست.
چنین کارگزاری در هزینه کرد اعتبارات و بودجه ها بهترین و پر بازده تمرین روشها را بکار میگیرد. همچنین در جذب اعتبارات بطور ویژه فعال وپیگیر است ، از اسراف و حیف و میل منابع اعم از مادی و معنوی پرهیز دارد.
علاوه بر امکانات و تجهیزات اداری و اعتبارات و پول و… به نیروی انسانی بعنوان اصلی ترین سرمایه سازمان می نگرد و تمام تلاش خود را برای فراهم آوردن شرایط لازم برای بازدهی مطلوب این سرمایه ها و منابع فراهم می کنند.
افراد توانمند و کارآمد را در مناصب حساس بکار میگیرد تا سازمان و جامعه از منفعت حضور افراد توانمند و کارآمد بعنوان سرمایه اصلی و موتور محرکه پیشرفت و توسعه برخوردار گردد.
کارگزارانی که اموال و دارایی های سازمان را مال شخصی خویش و همدستان شآن می پندارند و در حیف و میل و اسراف ابایی ندارند در تراز انقلاب اسلامی نیستند.
بی توجهی به منابع و امکانات و قرار دادن آنها در مسیری غیر از منافع مردم ظلم و خیانت است و موجب دلسردی ولی نعمتان انقلاب می شود.
بطور کلی آنچه گفته شد تنها بخشی از ویژگیهای مدیران تراز انقلاب اسلامی است و بی تردید باید ها و نباید های فراوانی در این زمینه وجود دارد که همه آنها برگرفته از آموزه های دینی و آرمانهای بلند انقلاب اسلامی ست.
بامید گذر از مرحله سوم انقلاب و تحقق دولت اسلامی
