شهر بروجرد با قرار گرفتن در مسیر کرویدر اصلی شمال به جنوب و داشتن جاذبه های فراوان هنری و تاریخی دارای قابلیت ها و پتانسیل های فراوانی در حوزه صنایع دستی و گردشگری می باشد.
پایگاه خبری سنگ نوشته، یادداشت- این شهر با پیشینه تاریخی از قبل از اسلام و وجود ده ها ابنیه و مسجد و ابنیه و خانه های تاریخی و بافت تاریخی مهم و هنرمندان صنعتگران فراوان در رشته های فراوان از دیگر مزیت های اصلی و مهم این شهر در مقایسه با دیگر نقاط استان می باشد.وجود رشته منحصر بفرد و جهانی ورشو که منجر به ثبت این شهر به عنوان اولین شهر صنایع دستی استان و اولین شهر ملی ورشو در ایران شد،حکایت از پیشینه و بزرگی این هنر-صنعت در این دیار دارد. رشته های خاص و مطرحی چون:حرمی بافی-قلمزنی-قفل سازی-نمدمالی-سازسازی-چلنگری-دواتگری-حجم سازی-علامت سازی-ماشته بافی-گلیم بافی-حصیربافی-گره چینی و بسیاری از هنرها و رشته های مختلف نشان از توان بالا و عزم راسخ هنرمندان و صنعتگران شایسته و بزرگ این خطه دارد. همجواری با بسیاری از جاذبه ها و مناطق ویژه گردشگری و تاریخی و وجود مراکز علمی و فرهنگی مختلف و علاقه و پیگیری مجددانه هنرجویان و علاقمندان جوان به احیاء و زنده سازی هنرهای اسلاف و پیشینیان هنرمندشان از مهمترین دلایل رشد و شکوفایی این شهر بوده و خواهد بود.برنامه ریزی جهت تشکیل فضاهای و اماکن مهمی چون:موزه ورشو-خانه خلاق صنایع دستی-خانه ورشو-خانه نساجی-خانه هنرهای چوبی-سرای ایرانی صنایع دستی و ده ها پروژه مهم و تاثیر گذار دیگر دراین شهر چشم اندازی روشن و پرامید از راهی مطمئن و موفق را خواهد داد که با آماده سازی زیر ساخت های مختلفی چون اقامتگاه ها و هتل های بین المللی و مناسب-آماده سازی پروژه های ذکر شده فوق-راه اندازی دانشکده ها و مراکز آموزش عالی مرتبط هنری-نام گذاری میادین و خیابان های معروف شهر به نام مشاهیر هنر صنایع دستی و هنرهای فوق-تشکیل سمن ها و سازمان های مردم نهاد-ارتباط با ارگان های ذیربط و تاثیر گذاری چون:فرمانداری ویژه شهر بروجرد-شورای شهر و دانشگاه های و مراکز علمی و هنری-اداره ارشاداسلامی و سایر افراد ذینفع و مشهور، برگزاری دوره های مختلف آموزش شاغلین،آموزش های تکمیلی برند سازی و تجارت الکترونیک،به آموزی و بسته بندی،آشنایی با روش های نوین بازاریابی،کمک به ایجاد بازارچه و نمایشگاه های دائم صنایع دستی،برگزاری چندشنبه بازارهای صنایع دستی و ایجادغرفه عای فروش در هتل ها،ترمینال های برون شهری،برگزاری دوره های مختلف آموزش رشته های منحصر به فرد و خاص شهرستان و کمک به ایجاد کارگاه و تعاونی های بزرگ و چندمنظوره متمرکز از تامین مواداولیه تا ارائه به بازار فروش،کمک به ایجادخوشه های مرتبط صنایع دستی و تشکیل شهرک صنایع دستی و تقویت بخش خصوصی در فروش داخلی و صادرات محصولات.میتوان به چشم اندازهای مهم و مناسبی جهت رشد و شکوفایی هرچه بیشتر و بهتر هنرهای دستی در این شهر ایجاد نمود.در حالی كه در جهان امروز، صنایع دستی علاوه بر حفظ جایگاه خود در عرصه هنر، زیبایی شناختی و هویت بخشی ملی و منطقه ای به یك منبع مهم ارزش افزوده و بهره وری اقتصادی تبدیل شده است در کشور و بالطبع در تمامی استانها به دلیل برخی موانع و مشكلات، این صنعت از جایگاه واقعی خود فاصله گرفته و از نقش آفرینی در عرصه اقتصادی نیز دور شده است. این عامل سبب شده كه تاثیر و نقش صنایع دستی در افزایش اشتغال و درآمد زایی به مرور كم رنگ شود به طوری كه از سویی امكان عرضه در بازارهای داخلی را از دست میدهد و از سوی دیگر رویای رقابت با بازارهای خارجی را ناممكن میسازد.
در گذشتههای نه چندان دور هنرمندان و صنعتگران در زمینه هنرهایی مانند شیشه گری، سفالگری، نمدمالی، بافت پارچههای ابریشمی، پشمی و نخی، گلیم و جاجیم، چموش دوزی، چوبكاری، قلاب دوزی و غیره فعال بودند. واردات بیرویه صنایع دستی از چین و پاكستان، استفاده بی رویه از محصولات معروف و برند خارجی در صنایعی چون شیشه و لباس و ظروف مختلف پذیرایی و تزیینی،گران شده مواد اولیه در بعضی از رشته های خاص چون ورشو،قلمزنی،چرم سنتی و ……..فقدان حمایت مادی و معنوی از این گونه صنایع در داخل كشور و همچنین انتقال نیافتن دانش و تجربه این قبیل مهارتها از پدران و استادان این فنون و هنرها به نسل حاضر از عمدهترین چالشهای پیش روی این هنر-صنعت به شمار میرود.
اكنون، از برخی صنایع دستی كه از قرنها قبل به زیبایی و مهارت بسیار ساخته میشد و تحسین همگان را برمی انگیخت دیگر خبری نیست(منسوخ شده اند و یا در حال منسوخ شدن می باشند). صنایع دستی ، باوجود داشتن مزایایی چون: صنعتی سبز(نه آلوده میکند و نه مواد آلوده کننده ای دارد)دسترسی آسان و ارزان به مواد اولیه و بومی، عدم نیاز به تحصیلات آکادمیک تخصصی و خاص در اکثر رشته ها،ارزش افزوده فوق العاده بالا در هنگام تولید،بینیازی به سرمایه گذاری زیاد و یا خارجی،برخورداری از دانش بومی و ملی، برخورداری از ابزار كار و تولید بسیار ساده و ارزان، تأثیرگذاری مشخص و آشکار در صنعت گردشگری به دلیل فقدان بازار فروش داخلی و خارجی،عدم حمایت های تاثیرگذار دولتی، و عرضه محصولات تولیدی بی کیفیت ، دیگر قادر نیست كه جوانان و نواندیشان را به خود جلب كند.
افشین باباحسینی
کارشناس ارشد صنایع دستی