شیشه ای جادویی یا بوسه ی سرطان!؟

متاسفانه گرایش به مصرف قلیان در همه اقشار جوان، زن، مرد و حتی نوجوانان در حال افزایش است. شاید اخیرا به عنوان یک ژست روشنفکری یا بروزترین تفریح کشور قلمداد می شود که حضور در قهوه خانه ها و پس دادن حلقه دود عیب و عاری نبوده بلکه ظاهرا افتخارآمیز است!
نرگس سپه وند- فارغ از وجهه سخیف اعتیاد، مصرف هر گونه دخانیات به ضرر بدن انسان بوده و احتمالا فرد فرد خانواده ها هم این جمله را شنیده اند که ضرر قلیان به مراتب بیشتر از سیگار است و چهارهزار ماده سمی دارد!
شاید فرهنگسازی لازم در این حوزه انجام نشده است که مردم قلیان را بی ضرر تر از سیگار می بینند و هنوز به این گفته منسوخ که رطوبت اثر دود را خنثی می کند،اعتقاد دارند.
ما در سنگ نوشته به دنبال همین مساله هستیم چرا جوان آگاه و باسواد ما به مضرات این شیشه فریبنده اعتراف می کند و دست از بوسیدن از آن نمی کشد.جادوی قلیان از کجا نشات می گیرد؟یک شیشه بدصدا یا کامهایی مضطرب!؟

از خود مردم شروع می کنیم.
اینجا یکی از قهوه خانه های زبانزد شهر است. برای طرفداران این سرگرمی سیاه این مکان، از مجلل ترین رستوران ها و کافی شاپ های شهر هم، زیباتر است.
بوی دود و اسانس های میوه ای پیچیده توی فضا و چهره ها مشخص نیستند. صدای خنده و شوخی جوانک ها به گوش می رسد. ایران را تشویق می کنند؛
-برد ایران از مراکش شانسی بود!
دیگری می گوید: نه بچه ها زحمت کشیدند و غرامت زیادی هم دادیم.
یکی دیگر می گوید: بابا وحید امیری مثل غزال دودید و بیرانوند هم مثل شیر جلوشون وایساد.
با خودم می گویم: الگوی جوانان ما وجود دو هم استانی کوشا در تیم ملی فوتبال است اما چرا در عمل سر از قهوه خانه ها در می آروند!
طبق هماهنگی با مدیر آنجا وارد مصاحبه با یک جمع دانشجویی می شویم؛

پارسا چرا قلیان می کشی؟
-همه می کشیم.
محمد تو چرا؟
– عادت کردیم.
مهسا شما چرا؟
-ما خانوادگی مصرف می کنیم، مامانم،آبجی هام و خاله هام و دوستام…..
شیرین هم می گوید: ما هر غروب اینجا دور هم جمع می شیم خیلی هم خوش می گذره!
هیچکس از علت مصرف حرفی به میان نمی آورد. انگار امری بدیهی ست و مبرهن است که به قصد دیدار و به عنوان یک تفنن در پاتوقی ثابت آن را پذیرفته اند.
سوال را عوض می کنیم؛ می دانید دود قلیان به مراتب مخرب تر از سیگار است و سرطان زاست؟
برخی ها سکوت می کنند و اصلا وارد مصاحبه نمی شود و برخی می گویند:
– بله ضرر که داره ولی ما نمی تونیم، نکشیم.

گروهی دیگر می گوید:

– اتفاقا خیلی هم خوبه باعث آرامش میشه و صفا و صمیمت بیشتری هم داریم.
– خطراتش به کنار اینقد دور هم می گیم و می خندیم، انرژی بخشه!
-واقعا چند روز یکبار نیاییم اینجا دلم تنگ میشه!
کم کم به جواب سوالات می رسیم. پس صرفا بوسه بر بوی جهنم خواستنی نیست و وجود این مراکز و استقبال طیف های مختلف از جوان در این قبیل پاتوق ها به قلیان خاصیت جادویی در جذب مخاطب می بخشد.

دلش برای دود دو سیب تنگ شده نه پاتوق بچه ها!

هر کدام از این جوانها یک گوشی پیشرفته تر از گوشی ما خبرنگارها دارند و اگر ظرف چند دقیقه یک سرچ کوتاه در موتور جستجوی گوگل بزنند، بیش از ما به مضرات این سرگرمی مخرب پی می برند، پس اینجا نکوهش و آگاه بخشی کارساز نیست.
این رفتار در خلا وجود سرگرمی های متنوع برای جوان ما به یک عادت تبدیل شده است .اعتیادی پنهان که خود شخص هرگز اعتراف نمی کند، دلش برای دود دو سیب تنگ شده نه پاتوق بچه ها!! عادتی مخرب که رفته رفته قدمها را از دانشگاه،خانواده،مدارس و ….به کامگاه بوسه سرطان می کشد.

پزشکان چه می گویند:

به گفته پزشکان کشیدن یک یا دو بار قلیان در روز، فرد استفاده‌ کننده را دچار اعتیاد می ‌کند، در حالی ‌که تصور غلط جامعه این است که دود حاصل از قلیان از آب رد می‌ شود و مواد سمی آن از بین می‌ رود در حالیکه کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطانزای آن را تصفیه نمی کند!
طبق گزارش سازمان بهداشت جهاني، دود قليان حداقل حاوي همان مقدار ماده سمي است كه دود سيگار دارد و مصرف آن براي سلامتي فرد و ديگران مضر است.اين درحاليست كه تهيه‌كنندگان توتون قليان به خوبي از ترفندهاي گوناگون براي فروش هر چه بيشتر محصولات خود استفاده مي‌كنند؛ به اين ترتيب با مصرف قليان در اماكن عمومي فقط قليان آماده تحويل مي‌شود و هرگز بسته‌هاي آلوده و فاسد شده توتون قليان در معرض ديد نيست!
یک متخصص ریه گفت: تنباکوهای قلیان حاوی چهارهزار ماده هستند و تنباکوهای میوه‌ای نیز توتون‌های کپک زده‌ای هستند که ۱۶ ماده شیمیایی به آن‌ها اضافه می‌شود.

تنباکوهای میوه ای از کجا می آیند؟

گفتنی ست برمبنای این گزارش: توتون‌هایی که قرار است به تنباکوی میوه‌ای تبدیل شوند در انبارها به مدت بیشتری نگهداری می‌شوند. انبارهایی که متأسفانه مملو از کپک و قارچ هستند در مرحله بعد با اضافه کردن یک اسانس که مخلوطی از ۱۶ ماده شیمیایی است آن را تبدیل به تنباکوی میوه‌ای می کنند.

فرهنگ غلط مصرف قلیان در پسران و دختران جوان

دکتر حسن آذری اظهار داشت: استعمال قلیان در میان دختران و پسران جوان افزایش یافته است. این افزایش سرسام آور دیگر مختص قهوه خانه‌ها نیست و در جمع‌های خانوادگی و فامیلی نیز شاهد این امر هستیم چرا که به اشتباه تصور می‌شود که چون دود قلیان از آب می‌گذرد ضرر ندارد و میزان سموم مواد بیماری زای آن کم می‌شود که تصور کاملاً غلطی است.
عضو هیئت مدیره انجمن زندگی بدون دخانیات تأکید کرد: آبی که در قلیان است وظیفه‌اش خنک و مرطوب کردن دودی است که به علت مجاورت توتون با ذغال برافروخته بسیار داغ و خشک شده است که اگر این کار صورت نگیرد بافت دهان، ریه و نای صدمه می‌بیند و هیچ تأثیری در کاهش میزان سموم و مواد سرطان زا مواد دخانی قلیان ندارد.
آذری در تشریح بیماری های ناشی از مصرف این تفنن سیاه گفت: مصرف قلیان شما را ۴ تا ۱۰ برابر بیشتر از افراد دیگر در معرض سرطان دهان، حنجره و مری قرار می دهد.

بیماری های قلبی
کشیدن قلیان سکته های مغزی و و بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

مشکلات دندان ها
بوی بد ، دندانهای زرد، از دست دادن دندان و بیماری های لثه از عوارض ناشی از مصرف قلیان است.

مصرف سیگار و قلیان موجب پوکی استخوان می شود
مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد.

باورهای غلط درمورد کشیدن قلیان
در ادامه این گزارش طرفداران پروپا قرص این نوع ماده دخانی برای توجیه مصرف خود به یکسری باورهای غلط بسنده می کردند که آنها را با پاسخ علمی پزشکان قیاس می کنیم؛

۱- چون تنباکوی قلیان از طریق آب فیلتر می شود، کلیه مواد مضر آن تصفیه می شود.
پاسخ علمی- کشیدن تنباکو از طریق آب، مواد سرطانزای آن را تصفیه نمی کند. این دود می تواند به اندازه دود سیگار اثر مخرب بر روی ریه و قلب داشته باشد.

۲-استنشاق دود قلیان ریه ها را نمی سوزاند، به همین دلیل مضر نیست.
پاسخ علمی -دود قلیان وقتی استنشاق می شود، ریه ها را نمی سوزاند، زیرا از طریق آبی که در پایین آن قرار دارد خنک می شود. با اینکه دود خنک می شود، اما هنوز هم حاوی مواد سرطانزایی است که برای بدن مضر است.

۳-کشیدن قلیان سالمتر از کشیدن سیگار است.
پاسخ علمی- دود قلیان به همان اندازه دود سیگار مضر است.

۴-کشیدن قلیان به اندازه کشیدن سیگار اعتیادآور نیست، زیرا نیکوتین در خود ندارد.
پاسخ علمی- تنباکوی قلیان هم مثل تنباکوهای معمولی حاوی نیکوتین است. در واقع، در یک جلسه ۶۰ دقیقه ای قلیان، فرد در معرض حجم دودی ۱۰۰ تا ۲۰۰ مرتبه بیشتر از یک سیگار قرار می گیرد.

۵- تنباکوی گیاهی قلیان سالمتر از تنباکوی معمولی است.
پاسخ علمی- این هم مثل کشیدن سیگار گیاهی یا “طبیعی”، فرد را در معرض مواد سرطانزا قرار می دهد.

چرا در استان ما ورزش و دیگر برنامه های فرهنگی و هنری خاصیت جادویی ندارد؟! شاید چون قلیان کم هزینه است و در دسترس و البته در پاتوقی شادی بخش!

مصرف کننده ها چه می گویند:
در ادامه طرفداران این سرگرمی به نکات دیگری اشاره می کنند؛
-خب هر وقت ناراحتی و دلت گرفته کجا بری؟کی حال ورزش داره البته قدم هم می زنیم ولی آخرسر سر از قلیونی درآوردیم.
-محشره با چندتا پک همه چی یادت رفته….بدبختی……بی وفایی….بی پولی و…
-همه میان اینجا و مصرف می کنند و چندساله هیچکدوم هم مشکلی ندارن.
-خب همه مصرف می کنند اگرم نکشی فکر می کنن داری کلاس می زاری یا بچه ننه هستی!
– من که روزی که یادمه پدر و مادرم می کشیدند، منم کشیدم!
-با همین همه گرونی و مشکلات توروخدا قلیون رو ازمون نگیرین والله این یک ذره دلخوشی و بیخیالی نباشه سکته می کنیم.
-من الان بیکارم دار و ندارمو هم دادم جای مهریه! فدای سر این آدامس طالبی
-کی گفته قلیون مال آدمهای بیکاره! من شاغلم و هیچ مشکلی هم ندارم!
-اینجا حتی دکتر، مهندس ،استاد، دانشگاه و از هر قشری میاد و میره هیچکدومم سرطان نگرفتن!
-ولله من یک کارگرم روزی چهل تومن کار می کنم که امروز سی هزار تومتشو دادم به یک هندوونه!!با بقیه اش هم اومدم یه آدامس دارچین بزنم لااقل!!
-والله کار و زندگی خوب باشه اصلا وقت نداریم بیایم اینجا دود صرف کنیم!
-راست میگه عادت کردیم چون کار مهمتری از این نداریم یعنی دلخوشی نداریم!

متاسفانه این مورد هم به درد دیرین استان پیوند می خورد و ردپای قفر اقتصادی و عدم اشتغال کافی در تفریحات مخرب هم خودنمایی می کند! فارغ از مشکلات بیکاری و عدم تمرکز کاری و فکری جوان امروز باید گفت: این معضل ریشه فرهنگی نیز دارد و همیشه شروع مصرف قلیان در جمع‌های خانوادگی و دوستانه است. از سوی دیگر در خصوص آلودگی قشر نوجوان نیز باید گفت: والدینی که خودشان سیگار و قلیان مصرف می کنند، نسبت به مصرف قلیان در فرزندانشان هم چندان حساسیتی نشان نمی دهند!