۱۰ سال از آغاز عملیات اجرایی سد زیبا محمد گذشته است سدی که در صورت احداث بیش از دو هزار و ۳۰۰ هکتار از اراضی دیم دهستان ازنا را به آبی تبدیل می‌کند و مشکل بیکاری در این دهستان ۱۶ هزار نفره حل خواهد کرد اما روند فعلی تخصیص اعتبار به این طرح از آینده نامعلوم آن خبر می‌دهد.
به گزارش پایگاه خبری سنگ نوشته، به نقل از خبرگزاری فارس لرستان، پیش بینی شده است که در سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از ۸۰ درصد از تولیدات بخش کشاورزی در جهان به صورت آبی و به کمک سدها و مخازن صورت می‌گیرد همچنین با توجه به تغییرات آب و هوایی، سدها و مخازن ذخیره آب نقشی انکار ناپذیر در ارتقا رفاه و جلوگیری از قحطی ایفا می کنند.
بر اساس آمارهای وزارت نیرو بیش از ۱۱ درصد از آب‌های جاری کشور از استان لرستان عبور می‌کنند و سرشاخه‌های بسیاری از این رودها در خود لرستان قرار دارد.
با توجه به این سرمایه عظیم و وجود خاک حاصل خیز در لرستان بایستی شاهد سدهای بزرگی در لرستان باشیم که متاسفانه به دلیل عدم توجه دولت‌های گذشتهف در عرصه عمل شاهد این موضوع نیستیم و تمام ذخیره سدهای لرستان حدود ۲۰۶ میلیون متر مکعب است.
هفت سد کوچک دیگر نیز در حال حاضر در لرستان در حال ساخته شدن هستند که اگر این سدها به بهره برداری برسند مجموع ذخیره آبی لرستان به ۳۵۰ میلیون متر مکعب خواهد رسید.
همچنین بر اساس گفته‌های مسئولان آب و منطقه ای لرستان تا به امروز مجوزهای زیادی برای احداث سد در لرستان گرفته شده است و در صورتی که این پروژه ها تکمیل شوند ذخیره آبی لرستان به ۹۶۰ میلیون متر مکعب میرسد.
یکی از سدهای در حال ساخت لرستان سد زیبا محمد بوده که کاربرد آن مربوز به بخش کشاورزی است و درصورت بهره برداری از آن بیش از دو هزار و ۳۰۰ هکتار از اراضی حاصل خیز دشت ازنا از کشت دیم به کشت آبی تبدیل خواهد شد.
برای آگاهی از وضعیت این سد به صورت میدانی در منطقه زیبا محمد حضور پیدا کردیم و از زبان کشاورزان منطقه از وعده‌های که مسئولان طی سالیان گذشته برای احداث این سد داده‌اند و چیزی که در عمل اتفاق افتاده پرس و جو کردیم.
بیش از ۱۴ هزار هکتار زمین مرغوب زراعی در پایین‌دست سد زیبا محمد قرار دارد
احمد زرین زاده کشاورز منطقه ازنای سگوند که در طی سالیان گذشته برای ده مرتبه به عنوان کشاورز نمونه در لرستان انتخاب شده است در ارتباط با این پروژه گفت: این سد در بالادست دشت ازنا قرار دارد. در پایین دست این سد بیش از ۱۴ هزار هکتار زمین مرغوب زراعی قرار دارد که امروزه بیش از ۹۰ درصد آنان به صورت دیم کشت می شوند.
وی افزود دلیل طی سالیان گذشته حدود ۲۰ بار کشاورزان نمونه لرستان از منطقه ازنا انتخاب شده‌اند. همین موضوع دلیل اصلی بر حاصل خیزی زمین‌های این منطقه است،
این کشاورز منطقه ازنای سگوند گفت: برای نمونه در سال گذشته خود من در هر هکتار حدود سه تن و ۵۰۰ کیلوگرم گندم برداشت کردم و در سال‌هایی که وضعیت بارندگی مناسب است این میزان به بیش از چهار تن و ۵۰۰ کیلوگرم میرسد.
با احداث سد مشکل اشتغال در دهستان ۱۶ هزار نفره ازنا حل خواهد شد
این کشاورز نمونه لرستانی با بیان اینکه در صورتی که زمین های این منطقه آبی شوند شاهد خواهیم بود این میزان تولید گندم به بیش از هفت تن در هکتار میرسد و علاوه بر افزایش تولید مهمترین دلیل ایجاد سد تحول بسیار عظیم اقتصادی است که برای بیش از ۱۶ هزار نفر از مردم دهستان ازنای سگوند اتفاق خواهد افتاد و مشکل بیکاری در این منطقه به کلی حل خواهد شد.
پس از سال ۹۷ روند احداث سد تقریبا تعطیل شده است
در ادامه به سراغ یکی دیگر از کشاورزان این منطقه رفتیم صمد خسروی در ارتباط با ایین پروژه اظهار داشت: موضوع احداث سد زیبا محمد از سال ۷۰ در این منطقه مطرح شده است و کشاورزان بیش از ۳۰ سال است که در انتظار احداث این سد هستند.
وی با بیان اینکه مسئولان استان بالاخره در سال ۹۱ با حضور در منطقه کلنگ احداث سد را زدند اما چیزی که مردم منطقه تا سال ۹۵ شاهد بودند خوابیدن این پروژه بود البته در سال‌های ۹۶ و ۹۷ عملیات احداث این سد پیشرفت هایی داشت اما پس از سال ۹۷ دوباره به وضعیت گذشته برگشته است.
این کشاورز در بخش پایانی صحبت‌ها خودگفت: در صورت احداث این سد شاهد حل مشکل بیکاری در دهستان ۱۶ هزار نفره ازنا خواهیم بود.
سپس به سراغ معاون شرکت آب و منطقه‌ای لرستان رفتیم تا از آخرین وضعیت پیشرفت فیزیکی این پروژه آگاهی یابیم.
برای تکمیل سد زیبا محمد به ۴۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است
سیاوش زید علی با بیان اینکه ارتفاع این سد ۴۵متر از بستر رودخانه، عرض تاج ۱۰ متر و طول تاج ۴۰۴ متر و همچنین حجم مخزن این سد ۹ میلیون و ۵۴۰ هزار مترمکعب آب است، افزود: پیشرفت فیزیکی این پروژه پنج درصد بوده و برای تکمیل این سد به ۴۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیازمندیم.
وی با بیان اینکه در سال جاری برای این سد ۶ میلیار و ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده است، افزود: با گذشت ۶ ماه از آغاز سال هنوز اعتباری به پیمانکار پرداخت نشده است.
معاون شرکت آب و منطقه‌ای لرستان گفت: برای احداث یک سد اعتبارات هفت یا هشت میلیارد تومانی فایده‌ای ندارد بلکه اگر مسئولان خواهان احداث این سد هستند بایستی با حمایت از شرکت آب و منطقه‌ای و رایزنی‌های خود در سطح کلان اعتبارات سالانه بیش از ۵۰ میلیارد تومان در نظر بگیرند و تمام تلاش خود را جهت ابلاغ آنان نیز انجام دهند.
زید علی با اشاره به اینکه پس از مشکلات اقتصادی سال ۹۷ کشور وزارت نیرو پروژه‌های خود را اولویت بندی کرد و اعتبارات اصلی خود را به پروژه‌های با بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی تخصیص داده که سد زیبا محمد جز این طرح‌ها نیست.
میزان ذخایر آبی استان پنج برابر خواهد شد
وی افزود: در سال‌های گذشته در رسانه‌های استان شاهد این موضوع هستیم که تخصیص آب به لرستان کم است با وجود اینکه این موضوع تا حدودی درست است اما باید بدانیم که تا به امروز مجوزهای زیادی برای احداث سد در لرستان گرفته شده است و در صورتی که این پروژه ها تکمیل شوند ذخیره آبی لرستان به ۹۶۰ میلیون متر مکعب میرسد.
معاون شرکت آب و منطقه‌ای لرستان گفـت: این میزان در حال حاضر ۲۰۶ میلیون متر مکعب است و اگر مسئولان و نمایندگان استان تلاش خود را به جای گرفتن تخصیص آب بر روی آغاز عملیات اجرایی و تامین اعتبار برای این سدها کنند در اینده‌ای نزدیک ذخایر آبی استان بیش از پنج برابر میشود اما این وضوع نیاز به استفاده از تمام ظرفیت‌های استان در سطح دولت و مجلس است.
گزارش: محمد عبداله زاده
